Rezolucija koju je 18. decembra 2014. godine usvojila Generalna skupština
[o izvještaju Trećeg komiteta ( A/69/488/Add. 2 and Corr.1)]
69/185. Bezbjednost novinara i pitanje nekažnjivosti
Generalna skupština,
Vođena ciljevima i načelima Povelje Ujedinjenih nacija,
Ponovo potvrđujući Univerzalnu deklaraciju o ljudskim pravima i podsjećajući na relevantne međunarodne sporazume o ljudskim pravima, uključujući i Međunarodni pakt o građanskim i političkim pravima i Međunarodnu konvenciju za zaštitu svih osoba od prisilnog nestanka, kao i Ženevsku konvenciju od 12. augusta 1949. godine i njene Dodatne protokole,
Pozivajući se na svoju Rezoluciju 68/163 od 18. decembra 2013. godine o bezbjednosti novinara i pitanju nekažnjivosti, u kojoj je 2. novembar proglašen Međunarodnim danom za prestanak nekažnjavanja krivičnih djela izvršenih nad novinarima,
Pozdravljajući izvještaj Generalnog sekretara,
Sa uvažavanjem konstatujući Akcioni plan Ujedinjenih nacija za bezbjednost novinara i pitanje nekažnjivosti, kojeg je potvrdio Glavni izvršni odbor za koordinaciju sistema Ujedinjenih nacija 12. aprila 2012. godine, u kome su agencije, fondovi i programi Ujedinjenih nacija pozvani da rade sa Državama članicama na stvaranju slobodnog i bezbjednog okruženja za novinare i medijske radnike kako tokom sukoba tako i u mirnodopskim uslovima, s ciljem jačanja mira, demokratije i razvoja širom svijeta,
Pozivajući se na rezolucije Vijeća za ljudska prava 21/12 od 27. septembra 2012. godine i 27/5 od 25. septembra 2014. godine o bezbjednosti novinara, 20/8 od 5. jula 2012. godine o promociji, zaštiti i uživanju ljudskih prava na Internetu i 27/12 od 25. septembra 2014. godine o Svjetskom programu obrazovanja iz ljudskih prava kao i Rezoluciju Savjeta bezbjednosti 1738 (2006) od 23. decembra 2006. godine,
Pozdravljajući okrugli sto Vijeća za ljudska prava o bezbjednosti novinara održan 11. juna 2014. godine i sa uvažavanjem konstatujući sažeti izvještaj Kancelarije Visokog komesara Ujedinjenih nacija za ljudska prava podnesen Vijeću na njegovom dvadeset sedmom zasjedanju izvještaj za 2014. godinu Organizacije Ujedinjenih nacija za obrazovanje, nauku i kulturu pod nazivom „Svjetski trendovi u slobodi izražavanja i razvoju medija“,
Konstatujući sve relevantne izvještaje specijalnih postupaka Vijeća za ljudska prava o bezbjednosti novinara, naročito izvještaje Specijalnog izvjestioca o promociji i zaštiti prava na slobodu mišljenja i izražavanja i Specijalnog izvjestioca za vansudska ili proizvoljna smaknuća, koji su Vijeću za ljudska prava podneseni na dvadesetom zasjedanju i interaktivne dijaloge o njima,
Pohvaljujući ulogu i aktivnosti Kancelarije Visokog komesara Ujedinjenih nacija za ljudska prava i Organizacije Ujedinjenih nacija za obrazovanje, nauku i kulturu u vezi sa bezbjednosti novinara i pitanjem nekažnjivosti i njihovo pomaganje u obilježavanju Međunarodnog dana za prestanak nekažnjavanja krivičnih djela izvršenih nad novinarima, u dogovoru sa relevantnim subjektima u sistemu Ujedinjenih nacija, vladama i relevantnim akterima,
Sa uvažavanjem konstatujući izvještaj Kancelarije Visokog komesara za ljudska prava o dobrim praksama koje se odnose na bezbjednost novinara , a koji je Vijeću za ljudska prava podnesen na dvadeset i četvrtom zasjedanju,
Sa uvažavanjem konstatujući međunarodnu konferenciju o bezbjednosti novinara koja je održana u Varšavi 23. i 24. aprila 2013. godine i konkretne preporuke koje su tada usovjene,
Potpuno svjesna da je pravo na slobodu mišljenja i izražavanja ljudsko pravo garantovano svima, u skladu s članom 19. Opšte deklaracije o ljudskim pravima i Međunarodnim paktom o građanskim i političkim pravima, te da ono predstavlja jedan od bitnih temelja demokratskog društva i jedan od osnovnih uslova za njegov razvoj i napredak,
Priznajući da se novinarstvo kontinuirano razvija tako da uključi informacije medijskih kuća, pojedinaca i niza organizacija koje traže, primaju i šire informacije i ideje svih vrsta, kako putem interneta tako i van njega, u ostvarivanje slobode mišljenja i izražavanja, u skladu sa članom 19. Međunarodnog pakta o građanskim i političkim pravima, čime doprinosi oblikovanju javne rasprave,
Priznajući značaj slobode izražavanja i slobodnih medija,kako na internetu tako i van njega, u izgradnji inkluzivnih i miroljubivih društavai demokratija punih znanja i u njegovanju interkulturalnog dijaloga, mira i dobrog upravljanja, kao i razumijevanja i saradnje,
Priznajući takođe da se novinari tokom rada susreću sa posebnim rizikom od zastrašivanja, uznemiravanja i nasilja,
Konstatujući dobre prakse različitih zemalja u cilju zaštite novinara, kao i, između ostalog, one koje su namijenje za zaštitu branioca ljudskih prava koje mogu, kada je prikladno, biti relevantne i za zaštitu novinara,
Priznajući da je broj ljudi na čije živote utiče način na koji su informacije predstavljene značajan i da novinarstvo utiče na javno mnijenje,
Imajući u vidu da je nekažnjivost za napade na novinare i dalje jedan od glavnih izazova za bezbjednost novinara i da je osiguravanje odgovornosti počinitelja krivičnih djela protiv novinara ključni element u sprečavanju budućih napada,
Prisjećajući se, u tom smislu, da se novinari, medijski profesionalci i njihovi saradnici u opasnim profesionalnim misijama u područjima oružanog sukoba obavezno smatraju civilima i kao takvi se moraju poštovati i štititi, pod uslovom da ne preduzimaju ništa što negativno utiče na njihov status civila,
Duboko zabrinuta zbog svih kršenja i oduzimanja ljudskih prava počinjenih u vezi sa bezbjednosti novinara, uključujući i ubistva, mučenja, prisilne nestanke, proizvoljna hapšenja i proizvoljni pritvor, protjerivanja, zastrašivanja,uznemiravanja, prijetnje i druge oblike nasilja,
Izražavajući duboku zabrinutost zbog sve većeg broja novinara i medijskih radnika koji su ubijeni ili pritvoren u posljednjih nekoliko godina, što je bila direktna posljedice njihove profesije,
Izražavajući duboku zabrinutost takođe zbog sve većeg broja slučajeva prijetnji bezbjednosti novinara od nedržavnih aktera, uključujući terorističke grupe i kriminalne organizacije,
Priznajući specifične rizike s kojima se suočavaju žene novinari u vršenju svog poziva i, u ovom kontekstu, naglašavajući važnost da se prilikom rješavanja pitanja bezbjednosti novinara zauzme rodno osjetljiv pristup,
Priznajući takođe posebnu podložnost novinara da postanu mete nezakonitog ili proizvoljnog nadzora i presretanja komunikacija kršenjem njihovog prava na privatnost i slobodu izražavanja,
1.Osuđuje nedvosmisleno sve napade i nasilje protiv novinara i medijskih radnika, kao što su mučenje, vansudska ubistva, prisilni nestanci i proizvoljno pritvaranje, kao i zastrašivanja i uznemiravanja bilo u ratnim ili mirnodopskim situacijama;
2. Snažno osuđuje postojeću nekažnjivost za napade i nasilje nad novinarima, te izražava duboku zabrinutost da velika većina tih krivičnih djela prolazi nekažnjeno, što zauzvrat doprinosi ponavljanje ovih djela;
3. Traži trenutno puštanje novinara i medijskih radnika koji su uzeti kao taoci ili su postali žrtve prisilnih nestanaka;
4. Podstiče Države članica da iskoriste priliku proglašenja 2. novembra Međunarodnim danom za prestanak nekažnjavanja krivičnih djela počinjenih nad novinarimau cilju podizanja svijesti o problemu bezbjednosti novinara i za pokretanje konkretne inicijative u tom pogledu;
5. Zahtijeva od Organizacije Ujedinjenih nacija za obrazovanje, nauku i kulturu da u dogovoru s relevantnim subjektima sistema Ujedinjenih nacija i, vodeći računa o odredbama aneksa Rezolucija Ekonomskog i socijalnog vijeća 1980/67 od 25. jula 1980. godine, nastavi omogućavati obilježavanje ovog međunarodnog dana u saradnji sa vladama i relevantnim akterima;
6. Traži od Država članica da učine sve kako bi zaustavile nasilje, prijetnje i napade na novinare i medijske radnike, kako bi obezbijedile odgovornost počinitelja vođenjem nepristrasne, brze i efikasne istrage u svim navodnim slučajevima nasilja, prijetnji i napada na novinare i medijske radnike koji se nalaze na njihovoj teritoriji, kako bi počinioce tih krivičnih djela, uključujući one koji naređuju i planiraju ta djela, pomažu ih i podržavaju ili prikrivaju, doveli pred lice pravde i kako bi obezbijedile da žrtve i njihove porodice imaju pristup odgovarajućim obeštećenjima;
7. Apeluje na Države članice da stvore i održe, u zakonodavstvu i praksi, bezbjedno i pogodno okruženje za novinare kako bi svoj posao obavljali samostalno i bez neprimjerenog uplitanja, uključujući i putem: (a) zakonodavnih mjera; (b) podizanja svijesti u pravosuđu i među službenicima za primjenu zakona i vojnim osobljem, kao i među novinarima i u civilnom društvu, u vezi sa međunarodnim ljudskim pravima i obavezama iz humanitarnog prava kao i preuzetim obavezama koje se odnose na bezbjednost novinara; (c) praćenja i izvještavanja o napadima na novinare; (d) javnog osuđivanja napada i (e) dodjele resursa koji su potrebni za istraživanje i sudsko gonjenje tih napada; i da naprave i realizuju
strategije za borbu protiv nekažnjivosti za napade i nasilje nad novinarima, uključujući pomoću, gdje je prikladno, primjera dobre prakse, kao što su one definisane u rezoluciji Vijeća za ljudska prava 27/5 od 25. septembra 2014. godine;
8. Naglašava potrebu da se obezbijedi bolja saradnju i koordinacija na međunarodnom nivou, uključujući i tehničku pomoć i izgradnju kapaciteta, u vezi sa osiguravanjem bezbjednosti novinara, uključujući i regionalne organizacije;
9. Apeluje na Države članice da sarađuju sa relevantnim subjektima sistema Ujedinjenih nacija, posebno Organizacijom Ujedinjenih nacija za obrazovanje, nauku i kulturu, kao i sa međunarodnim i regionalnim mehanizmima za ljudska prava, i da razmjenjuju informacije na dobrovoljnoj osnovi o istragama slučajeva napada i nasilja nad novinarima.
10. Poziva relevantne agencije, organizacije, fondove, programe iz sistema Ujedinjenih nacija da aktivno razmjenjuju informacije, uključujući i preko već određenih kontakt tačaka, o realizaciji Akcionog plana Ujedinjenih nacija za bezbjednost novinara i pitanje nekažnjivosti, u saradnji sa Državama članicamai kroz ukupnu koordinaciju Organizacije Ujedinjenih nacija za obrazovanje, nauku i kulturu;
11. Zahtijeva od Generalnog sekretara da Generalnoj skupštini na njenom sedamdesetom zasjedanju podnese izvještaj o primjeni ove Rezolucije.
73. plenarno zasjedanje
18. decembar 2014. godine